ӨЗБЕКСТАННЫҢ ҰЛТТЫҚ ҚҰРЫЛЫС САЯСАТЫНДАҒЫ «КӨШПЕЛІ ӨЗБЕКТЕР МЕМЛЕКЕТІ» ЖӘНЕ «ШАҒАТАЙ ҰЛЫСЫ» ТҰЖЫРЫМДАМАЛАРЫ

Аңдатпа

Ұлт құрылысы көпұлтты мемлекеттердің азаматтық-құқықтық сәйкестігін сақтау мақсатында орталықтан тепкіш күштерге қарсы тұру тәсілі ретінде қарастырылады. Қазіргі ғылымда «сәйкестілік» (идентичность), «сәйкестендіру» (идентификация) негізінен азаматтық-саяси бірегейлікті білдіретін ұлт құру процесімен байланысты. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін барлық елдер ұлт құрылысының негізі ретінде өздерінің жеке басын белсенді түрде іздей бастады және бұл іздеу негізінен тарихпен байланысты. Тарихи жады ақпаратты сақтау және беру ғана емес, сонымен бірге идеологиялық компонент - этносты, азаматтық ұлтты мемлекетпен біртұтас тұтастыққа біріктіруші рөлін атқарады. Мемлекет ұлт құрылысының субъектісі ретінде ұлттың тарихи санасына идеологиялық тұрғыдан өзекті Тарихи тұжырымдамаларды енгізеді. Бұл тұжырымдамалар ғылыми қоғамдастыққа ерекше рөл берілген кең қоғамдық дискурсқа белсенді түрде енгізіледі. Ғылыми еңбектер мен дискурсивті деректерді талдау негізінде қазіргі Өзбекстанның ұлт құрылысы процесінде "Шағатай ұлысы" және "көшпелі өзбектер мемлекеті" тұжырымдамаларының орны мен рөлін көрсетуге әрекет жасалды. Мақалада осы тұжырымдамалардың мазмұны мен маңызы, олардың ресми ғылыми ортада да, кең қоғамдық дискурста да даму тенденциялары көрсетілген.